Diskpart formatowanie i partycjonowanie dysków i nośników wymiennych

Wiersz poleceń zwany również konsolą CMD pozwala na uruchomienie narzędzia diskpart dzięki któremu możemy sformatować dysk, czy też podzielić go na partycje, najprościej pisząc służy do zarządzania dyskiem twardym.

Pamiętaj, aby uruchomić wiersz poleceń jako administrator, nawet jeśli Twoje konto posiada prawa administratora.

Potwierdzamy wybór:

Program uruchamiamy wpisując w konsoli CMD polecenie diskpart

Widać kiedy narządzie jest uruchomione ponieważ zamiast ścieżki do katalogu system32, mamy wyświetloną nazwę programu wraz ze znakiem zachęty (co można zauważyć na powyższym zdjęciu). Korzystanie z narzędzi konsolowych ma jedną bardzo ważna zaletę, jeśli nie pamiętamy polecenia, wystarczy skorzystać z pomocy programu.

Pomoc dla całego narzędzia diskpart otrzymamy wpisując w konsoli polecenie help diskpart bądź diskpart /?

Wynik polecenia help diskpart

Wynik polecenia diskpart /?

Musimy jednak pamiętać, że nie jest to cała dostępna pomoc a jedynie zbiór poleceń dostępny dla tego programu. Pomoc bardziej szczegółową otrzymamy wprowadzając polecenie help i dane polecenie np.  help list

Możemy wybrać komendę:

list disk – dzięki niej uzyskamy informacje o numerze dysku.

list partition – dzięki niej wyświetlimy listę partycji na wybranym dysku.

list volume – dzięki niej wyświetlimy listę woluminów.

list vdisk – dzięki niej wyświetlimy listę dysków wirtualnych.

Ćwiczenie z programem diskpart.

Naszym zadaniem jest podział dysku, na którym znajduje się tylko jedna partycja o pojemności 25GB (powiedzmy, że ktoś podczas instalacji zapomniał podzielić dysk twardy na kilka partycji – rysunek poniżej). W naszym przykładzie chcemy wydzielić dodatkowe miejsce na nową partycję gdzie będą mogły być zapisywane pliki, dane, które podczas uszkodzenia partycji systemowej nie ulegną skasowaniu.

Pierwszą czynnością jaką powinniśmy wykonać jest to wyświetlenie dysków twardych na naszym komputerze, wykorzystamy do tego polecenie list disk

Program wyświetlił nam dostępne dyski (w naszym przypadku jeden dysk o numerze 0 i pojemności 25GB).

Aby można było wykonać na nim jakiekolwiek operacje musimy go wybrać za pomocą  polecenia: select disk 0

Program na poniższym zdjęciu potwierdził, że wybrany dysk to dysk 0.

Jeżeli chcielibyśmy odczytać parametry dysku twardego, wystarczy w konsoli wpisać polecenie detail disk

Otrzymaliśmy informację o identyfikatorze dysku, typie interfejsu, rodzaj i ilość woluminu.

Aby była możliwość stworzenia nowej partycji na dysku twardym, musimy zwolnić miejsce z partycji, która jest już utworzona. Dla tego też wyświetlmy sobie liczbę partycji dostępnych na naszym dysku. W tym celu posłużymy się poleceniem list partition

Wyświetlona lista zawiera dwie partycje, możemy sobie zadać pytanie skąd wzięły się aż dwie przecież w eksploratorze Windows była dostępna tylko jedna partycja oznaczona literką C

Wszystko to prawda, musisz jednak pamiętać, że instalator podczas instalacji systemu na dysku tworzy automatycznie partycję o pojemności 100 MB która zarezerwowana jest przez system i to jest partycja o identyfikatorze: Partycja1. Natomiast Partycja 2 to jest ta, na której znajduje się obecnie system (Dysk lokalny C).

Dokonujemy wybory partycji poleceniem: select partition 2 ,gdybyśmy podczas późniejszej pracy na naszym dysku zapomnieli na jakiej partycji operowaliśmy, należy wpisać polecenie: list partition a aktywna partycja oznaczona jest symbolem gwiazdki (*), co widzimy na  poniższym zdjęciu.

Z aktywnej 24GB partycji musimy wydzielić wolną przestrzeń, na której będzie można utworzyć nową partycję w tym celu skorzystamy z polecenia: shrink  z ang. zmniejszyć, skurczyć. W celu sprawdzenia z jakimi parametrami możemy korzystać z tego polecenia, wprowadźmy w konsoli: help shrink

Zastosowanie tego polecenia bez jakiegokolwiek parametru spowoduje zmniejszenie partycji o maksymalną wartość jaka jest dostępna. Jeżeli chcielibyśmy wiedzieć jaka będzie to przestrzeń przed zmniejszeniem, wpiszemy w konsoli polecenie: shrink querymax

Samo polecenie może zająć trochę czasu, nie martw się, że coś poszło nie tak. System potrzebuje czasu aby obliczyć maksymalną liczbę możliwych do odzyskania bajtów (w moim przypadku mogę zmniejszyć partycję o 12GB). Jeżeli taka wartość nam odpowiada to wystarczy tylko wprowadzić polecenie shrink a resztą zajmie się system.

Na cele tego ćwiczenia, postanowiliśmy wydzielić wolną przestrzeń o rozmiarze 1GB czyli 1024MB. Przy poleceniu shrink wielkość należy podawać w MB.  W konsoli wprowadzamy polecenie shrink desired=1024

Po raz kolejny musimy chwilę poczekać na wydzielenie wskazanej ilości miejsca. Udało się program DiskPart wykonał polecenie.

Kolejnym krokiem jest utworzenie nowej partycji, w tym celu posłużymy się poleceniem create partition primary size=1024

Słowa create primary oznaczają, że chcemy utworzyć partycję podstawową, (przypominam w systemie Windows mogą istnieć tylko 4 partycje podstawowe w stylu partycji MBR, natomiast na dyskach z tablicą partycji GPT można utworzyć do 128 partycji podstawowych) słowo size mówi o pojemności nowej partycji.

To jeszcze nie koniec ćwiczenia, teraz musimy sformatować nowo powstałą partycję. W konsoli wprowadzamy polecenie: format z przełącznikiem mówiącym jaki system plików ma się znaleźć na nowo powstałej partycji, dodatkowo określimy sposób formatowania w naszym przypadku będzie to formatowanie szybkie (szybkie formatowanie pomija sprawdzanie dysku pod względem uszkodzonych sektorów tzw. badsektorów). Całe polecenie wygląda następująco: format fs=ntfs quick

Po sformatowaniu partycji, należy pamiętać o przypisaniu nowej litery dysku. W tym celu skorzystamy z polecenia: assign letter k gdzie k możemy zastąpić dowolną literą, oczywiście która nie była jeszcze wykorzystana.

Wszystko wykonało się w sposób prawidłowy, o czym świadczy wyświetlenie się okienka z auto odtwarzaniem nowo powstałej partycji:

Partycja jest już aktywna i można z niej korzystać. Opuszczamy linię poleceń wpisując polecenie: exit

Oczywiście diskpart to szereg innych opcji do zarządzania dyskiem twardym, ale o nich napiszemy w innym artykule.